Gewricht e.a structuren: Inklemming schouder, operatie

Onderstaande uitwerking is een aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling: de fysiotherapeut (online of in de praktijk) geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen voor u van belang zijn. 
IMG 20200310 153437
  • Zie boven afbeelding voorzijde van de rechter schoudergordel, in rood de locatie waar inklemming plaatsvind (kop bovenarm en schouderbladdak)

In het kort

  • Andere benaming: Neerplastiek schouder
  • Het schoudergewricht wordt gevormd door de bovenarm (kop), het schouderblad (kom). Zie video op website 'Blausen': anatomie van het schoudergewricht 
  • Er is sprake van inklemming bij het heffen (zijwaarts of voorwaarts) van de arm rond de 90 graden
  • Operatie is zinvol
    • Als door artrose sprake is van een te kleine ruimte in de schouder
    • Als andere therapieen geen effect hadden
  • Operatie houd in
    • Aan onderkant van het schouderbladdak wordt een stukje bot verwijderd 
    • Hierdoor meer ruimte voor spieren, pezen en slijmbeurs, waardoor minder snel beknelling 
  • De fysiotherapeut geeft door uitleg, adviezen en oefeningen ondersteuning aan herstel

        Algemene informatie
        • Andere benaming:  of neerplastiekoperatie of neerplastiek met of zonder cuffrepair
        • Anatomie

          • De schoudergordel wordt gevormd door de bovenarm (humerus), het schouderblad (scapula) en het sleutelbeen (clavicula). Deze botdelen vormen de volgende gewrichten: het schoudergewricht, het AC gewricht en het SC gewricht.
          • Het schoudergewricht is samengesteld uit de kop van de bovenarm (caput humerale), de kom van het schouderblad (cavitas glenoidale) en de kraakbeenring om de kom (labrum). Om de uiteinden van de botten zit kraakbeen en rond het gewricht zit het gewrichtskapsel. Binnen het kapsel zit gewrichtsvocht. Langs  het schouder gewricht lopen banden, zenuwen en spieren (en pezen van spieren), met daartussen een slijmbeurs.
          • Zie 'google afbeeldingen': schouder neerplastiek. Neem met de fysiotherapeut door welke afbeeldingen en video's voor u relevant zijn. 
          • Zie video op website 'Blausen': anatomie van het schoudergewricht en zie onder afbeelding uit video

        SAM 4677

        • Voor informatie over de periode voor een 'Neerplastiekoperatie', zie het onderwerp 'subacromiaalpijnsyndroom' op deze site.
        • Een Neerplastiekoperatie is een operatie aan de schouder volgens Neer (bekende schouder specialist).
          • Aan de onderkant van het schouderbladdak wordt een stukje bot verwijderd en eventuele kalkophopingen.
          • De bewegingsruimte voor de spieren, pezen en slijmbeurs is nu vergroot, zodat zij niet meer bekneld raken.
          • Wanneer er sprake is van een scheurtje in de cuff (pezen van spieren rond schouder), wordt deze indien mogelijk tijdens de operatie gehecht (= cuff repair). De hechting zorgt ervoor dat de scheur kan genezen (revalidatie duurt dan langer).
        • Indicaties voor een operatie zijn
          • Langdurig bestaande inklemmings klachten waarbij geen verbetering ontstaat door fysiotherapie, inspuitingen of medicatie
          • Last bij uitvoeren van werk boven schouderhoogte.
          • Aantasting van de schouderpees op echografie
        • Elk ziekenhuis heeft zijn eigen protocol bij een neerplastiek operatie. Het beste is om dit op te vragen bij uw orthopeed en de relevante zaken op het gebied van fysiotherapie zo nodig voor de operatie door te nemen met uw fysiotherapeut
        • Mogelijke complicaties die kunnen optreden
          • De schouder kan in enkele gevallen als gevolg van littekenvorming van het kapsel stijf worden (zie gewrichtskapselklacht schouder).
          • Omdat er sneden in de huid worden gemaakt, kan een huidzenuw beschadigd raken. Dit geeft een doof gevoel in een gedeelte van de huid. Meestal verdwijnen deze klachten in de loop van de tijd vanzelf. Soms zijn ze echter blijvend
        • De kans dat na een operatie de klachten verdwijnen is 80%. Eén op de vijf patiënten blijft, ondanks een operatie, toch klachten houden.

        Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is

        • Voor ontstaan klachten waardoor operatie 'neerplastiek' nodig is, zie 'schouder gewrichtsklachten' en het 'sub acromiaal pijnsyndroom'

        • Fysiotherapeut
          • De eigen fysiotherapeut geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen zinvol zijn, zie verder. Meestal zijn 6 - 12 behandelingen voldoende. Tijd is de belangrijkste factor bij herstel van de aangedane structuren tgv de operatie. Fysiotherapie is van belang om de voorwaarden van het natuurlijke herstel te optimaliseren.
            • Eerste behandeling: diagnose stellen, uitleg klachtenbeeld, informatie over behandelplan en als er nog tijd is aantal adviezen oefeningen
            • Tweede behandeling: Oefeningen en adviezen doornemen (e.v.t een opname hiervan maken die thuis bekeken kan worden)
            • Behandeling 3-5: Oefeningen doornemen en kijken of ze goed uitgevoerd worden
            • Behandeling 6 enige tijd na behandeling 5: evalueren stand van zaken.
            • Zo nodig nog 2 (of meer) behandelingen plannen. Eea is afhankelijk van uitgebreidheid blessure, het herstel, het oppakken adviezen en oefeningen en de  'bewegingsangst'
        • Huisarts
          • Medicatie: pijndemper/ ontstekingsremmer
          • Terugverwijzen
        • Specialist (orthopeed) 
          • Onderzoek: Zie startpuntradiologie.nl bij schouder 
          • Terugkom afspraken
          • Doorverwijzen: fysiotherapeut

        Neem met de fysiotherapeut door welke hulpverleners een aanvulling kunnen zijn op de behandeling

        • Algemeen
          • Volg de richtlijn van de eigen specialist
          • Het is belangrijk om in de volgende gevallen contact op te nemen met de huisarts: Als de operatiewond gaat lekken, als de wond steeds dikker wordt, als de wond steeds meer pijn gaat doen, bij koorts hoger dan 38,5º Celsius, als de schouder steeds moeilijker beweegt en pijnlijker wordt bij het bewegen, als de arm dikker wordt met toenemende pijn.
          • Bespreek het gebruik van de sling. Zie 'hulpmiddelen' op deze site en kijk bij ondersteuning/arm
            • Hand hoger dan elleboog, pols goed ondersteund, sling achterlangs via rug
            • Het gebruik van de sling na 1-2 weken afbouwen op geleide van de pijn
          • Slaap de eerste 2 weken niet op de geopereerde zijde.
          • Naar buiten draaien arm in de eerste 8 weken tot neutraal (hand op buik tot recht naar voren met gebogen elleboog).
          • Te vroeg en te veel bewegen kan blijvende schade veroorzaken.
          • Aankleden bovenlichaam: altijd eerst de geopereerde arm in de mouw steken.
          • Gebruik een krukje of trapje bij werk boven het hoofd om overbelasting te voorkomen 6 weken na de operatie
          • Eerste 3 weken na de operatie niet autorijden
          • Licht werk is na 3 weken toegestaan.  Zwaar werk (boven schouderhoogte) is toegestaan na 3 tot 6 maanden.
          • Bij een operatie zonder cuff repair na vier tot vijf weken weer beginnen met werken. Een en ander is afhankelijk van het soort werk. Zittend werk kan vaak na vier weken hervat worden. Zwaarder lichamelijk werk kan vaak pas na zes tot acht weken hervat worden.
          • Na een operatie met cuff repair duurt de revalidatie gemiddeld twee tot drie maanden. De schouder kan daarna nog enige tijd gevoelig blijven.
        • Ontspannen / pijn dempen
          • Ontspannen slaaphouding voor schouder: zijlig op niet aangedane schouder en aangedane arm op kussen. Zie video op website 'rehab my patient'
          • Een ijspakking kan verlichting van de pijn geven op het schoudergewricht (tien minuten, doekje tussen pakking en huid, twintig minuten tussen elke koudebehandeling). Zie bol.com: hot/coldpack
            • 9200000074651087
          • Warmtepakking op nek- en schouderspieren (met fysiotherapeut doornemen waar en wanneer). Zie video op website ‘rehab my patient’: Warmtepakking op schouder. Zie bol.com: hot/coldpack
          • Zelfmassage nek- en schouderspieren. Zie 'oefeningen divers' en kijk bij massage/ schouder %2B bovenarm
          • Losmaakoefeningen, vaak en kort doen. Zie verder bij oefeningen.
        • Bewegen, sporten, werken en trainen
          • Bespreek met de huisarts of  fysiotherapeut of er beperkingen zijn.
          • Intensieve sport en werk activiteiten blijven een risico. Neem bewegingen schouder die bij sport/ werk plaatsvinden zo nodig door met trainer of fysiotherapeut.
          • Als de eigen sport niet meer uitgeoefend kan worden, zoek dan naar alternatieven: fitness programma voor thuis of in fitness ruimte (oppassen voor overbelasting!).
          • Bij fitnessclub oppassen voor overbelasting: trainen zonder of met beperkte gewichten. Soms is het beter om thuis vaak en kort te trainen met dynaband / gewichtjes.  
          • Neem met de fysiotherapeut door welke activiteit/sport u het beste weer kan doen.
          • Voor mogelijk trainingsprogramma zie onder bij oefeningen en zie aanvullende informatie

        Neem met de fysiotherapeut door welke adviezen voor u zinvol zijn   

        SAM 3671

        • Punten die van belang zijn bij deze klacht
          • Protocol specialist is bepalend in revalidatieprogramma!! Voor mogelijk revalidatieprogramma zie aanvullende informatie 1.4
          • Houdingsgevoeloefeningen om een optimaal bewegingssamenspel tussen bovenarm (kop schoudergewricht) en schouderblad (kom schoudergewricht) te realiseren
          • Losmaakoefeningen: ontspannen spieren rond de schouder en het schoudergewricht. In eerste instantie kleine bewegingen en daarna bewegingsuitslag langzaam opbouwen op geleide van de pijn
          • Rekoefeningen pas doen als na periode herstel sprake is van verkorte spieren
          • Sport / werkspecifiekeoefeningen

        SAM 3942

        De fysiotherapeut geeft aan welke oefeningen voor u zinvol zijn.

        1. Websites
          1. Rijnland orthopedie: Operatie bij het subacromiaal pijnsyndroom (Impingement): Pijnklachten onder het schouderdak met pees- en slijmbeursontsteking in de schouder
          2. Diaconessenhuis: Fysiotherapie in het ziekenhuis na een Neerplastiek
          3. Schoudernetwerk Nederland: operatie en revalidatie 
            1. Open subacromiale decompressie (ook wel: Neer plastiek; ruimte maken onder het schouderdak met behulp van een open techniek.
            2. Artroscopische subacromiale decompressie (ruimte maken onder het schouderdak met behulp van een kijkoperatie)
          4. Zie ook op deze site de onderwerpen: Schouder inklemming
        2. Onderbouwing
          1. Anatomie
            1. Anatomy Lyon: nek / de schouder /  schoudergordel / acromioclaviculaire gewricht / sterno claviculaire gewricht / borstbeen / schouderblad / bovenarm / sleutelbeen / borstkast /  bewegingen van het schouderblad /  rotatorcuff / beweging bovenarm naar achteren / beweging bovenarm naar voren / beweging bovenarm zijwaarts / beweging bovenarm voor lichaam langs / slijmbeurs schouder / compartimenten van de arm / brachialisspier / bicepsspier / serratus anteriorspier / teres majorspier / pectoralis minorspier / tricepsspier / coracobrachialisspier 
            2. Orthopod.com: anatomie schouder
            3. Startpunt radiologieschouder 
            4. Zie video’s op website 'know it anatomie': schoudergordel' en 'bewegingen in schoudergordel' en 'spieren rond schoudergordel' en 'schouder blessures' (wordt Duits gesproken).
            5. Zie video website 'schooltv': geraamte arm geraamte bovenlichaam
            6. Rehab my patient:  type spier of gewricht in bij 'zoeken. Zie bijvoorbeeld: Shoulder //  rotatorcuff

          2. NtvG
            1. 6 zoekresultaten voor 'neerplastiek'
            2. Resultaten van de voorste schouderdecompressie volgens Neer bij een impingementsyndroom van de schouder: weinig invloed op arbeidsgeschiktheid (1998). Conclusie: Hoewel de objectieve resultaten redelijk goed waren, veranderde het percentage volledig arbeidsgeschikten door de operatieve behandeling niet noemenswaardig.
          3. Boek: Onderzoek en behandeling van de schouder H3, K. van Nugteren, D. Winkel (Tendinose van de pees van de m. supraspinatus met als gevolg een impingementsyndroom)
          4. Google scholar: Neerplastiek
          5. Oefeningen
            1. Sportspecifiekeoefeningen:

              1. Bij smashen, gooien en zwemmen: uiterste grens van de belastbaarheid vermijden en inzicht in de correcte uitvoering. In sommige gevallen kan dit ten koste gaan van de geleverde prestatie
              2. Als klachten blijven werpbeweging aanpassen:  hand niet te ver van lichaam af bewegen, schouderblad voldoende aantrekken,  romp voldoende indraaien en bij inzet werpen elleboog iets naar voren houden
              3. Mogelijk opbouw
              • Het ‘droog’ trainen: werpbeweging zonder racket of bal, eerst voorzichtig in ‘slow motion’ en later, als het goed gaat, sneller. De uitvoering mag geen pijn doen.
              • Het maken van een ‘ingooi’ met een bal zoals dit bij voetballen wordt gedaan, de ellebogen zijn daarbij naar voren gericht. Omdat beide handen de bal vasthouden wordt de worp boven het hoofd uitgevoerd.
              • Het gooien van een bal (of balletje) met één hand terwijl ook de andere hand de bal aanraakt tijdens de worp. De gooiende hand wordt hiermee gedwongen dicht bij het hoofd te blijven zodat de lastarm niet te groot wordt.
              • Tennisballetjes gooien tegen een muur, steeds lettend op de juiste techniek.
              • Uiteindelijk meer sportspecifiek trainen, indien van toepassing, met een racket. Men mag daarbij pas voluit gaan als men zonder enig probleem een tijdje rustig kan overgooien of -slaan. Heel geleidelijk de belasting op te voeren
          6. Youtube:
            1. Oefening supraspinatusspier
            2. Oefening infraspinatus/ teres minor
            3. Oefening subscapularisspier
          7. Revalidatie Herentals:  rotatorcuffaandoeningen
            1. Losmaakoefeningen
              1. Eenvoudige actieve glenohumerale mobilisaties
            2. Rekoefeningen
              1. Supraspinatusspier
              2. Trapezius superiorspier
              3. Pectoralis minorspier
              4. Pectoralis majorspier
            3. Krachtoefeningen en excentrischeoefeningen
              1. Oefening supraspinatusspier
              2. Oefening infraspinatusspier en teres minorspier
              3. Oefening subscapularisspier
              4. Oefening deltoideusspier
              5. Oefening trapeziusspier
              6. Oefening serratus anteriorspier
              7. Oefening korte nekflexoren
            4. Schouderkapseloefeningen
              1. Zelfrekking postiore kapsel
            5. Stabiliteitsoefeningen
              1. Core stability schouder
        3. Diagnose stellen / volgen herstel

          1. Zie 'Physiotutors',video's: Schouderonderzoek
          2. Meetinstrumenten in de zorg:
            1. Shoulder Disability Questionnaire (SDQ)
            2. Shoulder Pain and Disability Index (SPADI)
            3. Shoulder Rating Questionnaire (SRQ)
            4. Simple Shoulder Test (SST)
          3. Schoudernetwerk Nederland: operatie en revalidatieopen subacromiale decompressie (ook wel: Neer plastiek; ruimte maken onder het schouderdak met behulp van een open techniek.

        Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is