Onderstaande uitwerking is een aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling: de fysiotherapeut (online of in de praktijk) geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen voor u van belang zijn.
Zie boven afbeelding voorzijde linker knie
In het kort
Bij een kijkoperatie gaat de orthopeed met een camera in het gewricht
Zo nodig wordt er een behandeling uitgevoerd: schoonmaken gewricht of herstellen kraakbeenbeschadegingen
De fysiotherapeut kan na de kijkoperatie uitleg, adviezen en oefeningen geven
Andere benaming: artroscopie knie
Anatmie
In het kniegewricht komen twee botten (bovenbeen en onderbeen) bij elkaar. Tussen deze 2 botten zitten twee halve ringen van kraakbeen: de menisci. Om de uiteinden van de botten ligt het gewrichtskraakbeen en rond het gewricht zit gewrichtskapsel met daarbinnen gewrichtsvocht. Langs het kniegewricht lopen bandjes en pezen van spieren. Binnen in het gewricht lopen de kruisbanden.
Zie google:kniegewricht. Neem met de fysiotherapeut door welke afbeeldingen voor u relevant zijn.
Voor de periode voor de operatie, zie het onderwerp 'kniegewrichtsklachten' op deze site
Elk ziekenhuis heeft zijn eigen protocol bij een kijkoperatie van de knie. Het beste is om dit op te vragen bij uw orthopeed en dit 2-4 weken voor de operatie
Het herstel na een kijkoperatie hangt af van
De complexiteit van de operatie
De hoeveelheid weefsel dat is weggehaald
De algemene conditie van de knie: was er al langer sprake van klachten door bijvoorbeeld artrose of eerdere operatie aan de knie?
Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is
De eigen fysiotherapeut geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen zinvol zijn, zie verder. Meestal zijn 2 - 4 behandelingen voldoende. Tijd is de belangrijkste factor bij herstel. Fysiotherapie is van belang om de voorwaarden van het natuurlijke herstel te optimaliseren.
Eerste behandeling: uitleg klachtenbeeld, informatie over behandelplan en eerste adviezen oefeningen
Tweede behandeling: Oefeningen en adviezen doornemen (e.v.t een opname hiervan maken die thuis bekeken kan worden)
Zo nodig nog 2 (of meer) behandelingen plannen. E.e.a is afhankelijk van uitgebreidheid van de klacht, het herstel, het oppakken van adviezen /oefeningen en van de eventueel aanwezige 'bewegingsangst'
Huisartie
Medicatie: pijndemper
Orthopeed
Onderzoek: rontgen / MRI. Zie ook startpuntradiologie.nl: knie
Doorverwijzen: fysiotherapeut
Controle afspraken
Webiste's
Nederlandse Orthopaedische Vereniging (NOV), zorg voor beweging: kijkoperatie knie
Diëtist: overgewicht begeleiden (zie ook op deze site: overgewicht)
Neem met de fysiotherapeut door welke hulpverleners een aanvulling kunnen zijn op de behandeling
Algemeen
Volg protocol specialist
Maak zo nodig gebruik van een loophulpmiddel. Zie het onderwerp 'hulpmiddelen' op deze site en kijk bij 'lopen'. Neem met de fysiotherapeut door welk loophulpmiddel voor u nodig is. Zie filmpje en onderstaande afbeelding van website 'samenbeterthuis.nl. Zie bol.com: elleboogkrukken // rollator // looprekje
Doe dagelijks de oefeningen: Liever meerdere keren per dag kort oefenen, dan een keer lang.
Na 6 weken gedoseerd opbouwen van de belasting
Ga bij het wassen en aankleden op een stoel zitten
Gebruik geen kussen onder de knie tijdens het slapen: de knie moet zoveel mogelijk gestrekt liggen
Bij het aankleden eerst het geopereerde been in de broekspijp steken en bij het uitkleden eerst het gezonde been uit de broekspijp halen
Mogelijke hulpmiddelen zijn sokken- en kousenaantrekker, verlengde schoenlepel, elastische schoenveters, instapschoenen, “helping hand” om dingen van de grond te pakken
Activiteiten (en daardoor druk in gewrichten) variëren
Zorgen voor goede spierkracht en goede conditie
Bij overgewicht: bespreken met diëtist
Zelfstandig autorijden na goedkeuring specialist
Strekken van de knie: 5 maal per dag 10-15 keren zo volledig mogelijk te strekken.
Buigen van de knie mag, maar let u op dat de eerste dagen na de ingreep de wondjes niet open springen.
De eerste dagen na de operatie is het meestal niet aan te raden de knie meer dan 90º te buigen.
Losmaakoefeningen vaak en kort doen, zie verder bij oefeningen
Koude pakking (tien minuten, doekje tussen pakking en huid, twintig minuten tussen elke koudebehandeling). Zie 'hulpmiddelen' op deze site en kijk bij 'spieren'. Zie bol.com: hot/coldpack
Activiteiten en sporten
Bespreek samen met de fysiotherapeut welke sport/ activiteit voor u geschikt is:
Geen explosieve krachten en ook geen torsiekrachten
Goed: Wandelen, fietsen, goed gedoseerde fitness, joggen.
Risicosporten zijn onder andere rugby, voetbal, squash en basketbal
Schokabsorberende schoenen dragen
Zwemmen en fietsen mag in principe na zes weken in overleg met de orthopeed.
Bij fitness: Leg press, leg extension en flexion apparaten zonder of met beperkte gewichten ivm knieschijfklachten die vaak aanwezig zijn bij knieartrose.
Als u zonder krukken mag lopen en u de knie voldoende kunt buigen, is fietsen weer mogelijk
Neem met de fysiotherapeut door welke adviezen voor u zinvol zijn
Punten die van belang zijn na een kijkoperatie van de knie
Volg altijd instructies van de eigen fysiotherapeut
Losmaakoefeningen bij pijn en stijfheid
Voor eventuele oefeningen, kijk bij klachtenbeeld waar sprake van is ivm kijkoperatie
Voor mogelijk basis oefenprogramma bij deze klacht zie onder
De video's van onderstaande oefeningen komen van de website 'rehab my patient', 'sportzorg' en 'kniecare'.
Losmaakoefeningen voor beenspieren en knie gewricht, uitvoeren in buiklig of ruglig of zit of stand
De fysiotherapeut kan (als zowel de fysiotherapeut en de patiënt er achter staan!) een opname maken van de oefeningen die voor u van belang zijn (met telefoon van fysiotherapeut en mailen of met telefoon/ ipad van patiënt), zodat u thuis dit terug kan zien)
Als het mogelijk is functioneel oefenen/trainen ( = traplopen, opstaan en gaan zitten, wandelen, hometrainer, tuinieren, fietsen, stofzuigen
De fysiotherapeut maakt een oefenprogramma van de oefeningen die voor u geschikt zijn
Boek: Onderzoek en behandeling van artrose en artritis H8 (Kraakbeenletsel van een van de femurcondylen) en en 8a (Addendum kraakbeenletsel en posttraumatische artrose bij sporters), Koos van Nugteren, Dos Winkel
Minerva,Tijdschrift voor Evidence Based Medicine: Artroscopische chirurgie voor gonartrose? (2009). Heeft artroscopische chirurgie samen met een optimale geneesmiddelenbehandeling en oefeningen voor gonartrose een meerwaarde ten opzichte van alleen een optimale aanpak met geneesmiddelen en oefeningen?
Deze studie toont aan dat artroscopische chirurgie voor gonartrose zonder majeur meniscusletsel geen winst oplevert voor de patiënt in vergelijking met een medicamenteuze behandeling en oefeningen
Huisarts en wetenschap
Artroscopie bij degeneratieve knieaandoening weinig zinvol (2015): Aanbeveling is om geen artroscopie te verrichten bij patiënten van middelbare leeftijd met aanhoudende knieklachten. Ook niet als er bij lichamelijk onderzoek of beeldvormend onderzoek een meniscusscheur of andere structurele afwijking aanwezig blijkt. Deze patiënten moeten behandeld worden als patiënten met gonartrose, zoveel mogelijk conservatief. Paracetamol en oefentherapie zijn net zo effectief of effectiever in pijnbestrijding bij degeneratief knieletsel, ook als er afwijkingen op beeldvormend onderzoek zijn, zoals een meniscusscheur. Daarnaast zijn deze behandelingen op korte en langere termijn veiliger.
Kijkoperatie bij artrose van de knie: wat vindt de chirurg? (2013). Een Duitse studie draagt nu de systematisch verzamelde meningen van orthopedisch chirurgen bij aan die discussie (Int Orthop. 2013; epub 19 mei). Onder de leden van de European Society of Sports Traumatology Knee Surgery and Arthroscopy benaderden de onderzoekers alle chirurgen die meer dan 100 artroscopieën per jaar verrichten. In totaal vulde 82% van hen de enquête (25 items) in. Bijna de helft van deze chirurgen werkte in privéklinieken en twee derde meldde dat zij jaarlijks meer dan 200 kijkoperaties deden.
Waar of niet waar? Een artroscopie bij knieartrose doet meer kwaad dan goed (2017). De conclusie luidt dat dergelijke kijkbuisoperaties van de knie bij knieartrose absoluut vermeden moeten worden, ook al is er sprake van een gescheurde meniscus, van blokkages of ‘klikken’ van de knie. Minder dan 15 procent van de patiënten ervoer enige verbetering na een artroscopie, en dat effect ebde binnen het jaar weer weg. Dit voordeel bij een zeer kleine groep patiënten weegt niet op tegen de mogelijke risico’s van een artroscopie van de knie: pijn, gezwollen knie, soms weken last vooraleer men opnieuw op het been kan steunen.
