• Andere benaming: pijn aan vinger/duim of gewrichtsklacht vinger/duim of vinger/duim klacht of vinger/duim gewrichtsklacht
• Anatomie
  • Een vinger bestaan uit 3 botjes en de duim uit 2 botjes, met gewrichtjes (met kraakbeen en kapsel) ertussen. Langs de gewrichtjes lopen zenuwen, bandjes en pezen
  • Zie video op website ‘Anatomy Lyon’: Middenhand, vingers en duim
  • Google afbeeldingen: anatomie hand.  Neem met de fysiotherapeut door welke afbeeldingen voor u relevant zijn. 
  • Zie ook 'anatomie' op deze site en kijk bij hand

• Slijtage van gewrichten in de hand kan een indicatie zijn voor slijtage in gewrichten in andere gewrichten in de toekomst
• Voor uitgebreide en algemene informatie zie het onderwerp 'gewrichtsklacht' op deze site

• Slijtage of ontsteking of irritatie door
  • Ouder worden
  • Aanleg
  • Achterliggende ziekte (zie reuma en oseoporose op deze site)
  • Overbelasting: werk / sport
  • Trauma of eerder doorgemaakt trauma (zie botbreuk vinger of duim / verzwikking vinger of duim op deze site)
  • Eerder doorgemaakte operatie
  • Anatomische variatie: hypermobiliteit (zie 'hypermobiliteit' op deze site)

Neem de oorzaak van uw klachten met de fysiotherapeut door

• Pijn van gewricht en weefsels (pezen, spieren en banden) rond het gewricht
  • Bij bewegen
  • Startpijn
• Zwelling
• Warmte
• Crepitaties (kraken, “zanderig” geluid) bij het bewegen
• Stijfheid: afname beweeglijkheid
• Verminderde spierkracht/ stabiliteit rond het aangedane gewricht

Neem de verschijnselen die bij u aanwezig zijn met de fysiotherapeut door

• Fysiotherapeut/ handfysiotherapeut
  • De eigen fysiotherapeut geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen zinvol zijn, zie verder. Meestal zijn 2 - 4 behandelingen voldoende.
    • Eerste behandeling: uitleg klachtenbeeld, informatie over behandelplan en eerste adviezen oefeningen
    • Tweede behandeling: Oefeningen en adviezen doornemen (e.v.t een opname hiervan maken die thuis bekeken kan worden)

    • Behandeling 3: Oefeningen doornemen en kijken of ze goed uitgevoerd worden

    • Behandeling 4 enige tijd na behandeling 3: evalueren stand van zaken.

    • Zo nodig nog 2 (of meer) behandelingen plannen. Eea is afhankelijk van uitgebreidheid blessure, het herstel, het oppakken van adviezen oefeningen en van de eventueel aanwezige 'bewegingsangst'
• Huisarts
  • Zie 'Thuisarts'
    • Als sprake is van artrose (doornemen met de huisarts): Artrose hand / artrose algemeen en video over artrose
    • Ik heb last van mijn gewrichten
  • Medicatie: pijndemping / ontstekingsremmer
  • Doorverwijzen: onderzoek (röntgen) / (hand)fysiotherapeut / orthopeed als klachten ondanks de adviezen en oefeningen aanhouden
• Orthopeed
  • Onderzoek: röntgen. Zie ook startpuntradiologie.nl: hand
  • Immobilisatie: spalk, brace
  • Operatie

Neem met de fysiotherapeut door welke hulpverleners een aanvulling kunnen zijn op de behandeling

• Algemeen
  • In beweging houden (essentieel bij gewrichtsklachten!), maar overbelasting voorkomen
  • Goede pijnstillers om vingers en duim goed te kunnen blijven bewegen (niet met pijnstillers zwaar belasten)
• Stabiliseren
  • Door spalk/brace/ tape: zie 'hulpmiddelen' op deze site en kijk bij 'ondersteuning'
  • Bij klachten duim, stabiliseren duim: Zelf stabiliseren door duim in neutrale stand (= licht gebogen en iets naar voren in basisgewricht duim) te houden. Zie 'aannemen neutrale positie duim : Topje duim op topje wijsvinger (O maken). 
    •  
• Pijn verminderen / ontspannen
  • Losmaakoefeningen doen bij pijn en stijfheid, zie verder bij oefeningen
  • Massage onderarm en pols. Zie 'oefeningen divers' op deze site en kijk bij 'massage/ hand'
  • Koude pakking op het gewricht (tien minuten, doekje tussen pakking en huid, twintig minuten tussen elke koudebehandeling). Zie 'hulpmiddelen' op deze site en kijk bij 'spieren'. Zie ook onder afbeelding van 'bol.com' bij 'coldpack'.

• Bewegen, sporten en werken

  • Niet met medicatie / pijndempers sporten of belastend werk doen

  • Als de eigen sport / werk niet meer uitgeoefend kan worden, zoek dan naar alternatieven

  • Onderzoeken sportmateriaal, sportomstandigheden, trainingsbelasting (frequentie, duur en intensiteit aanpassen) en techniek.

Neem met de fysiotherapeut door welke adviezen voor u zinvol zijn 

• Punten die van belang zijn bij deze klacht
  
  • Houdings oefeningen om neutrale stand in gewricht te handhaven
  • Losmaakoefeningen bij pijn en stijfheid
  • Krachtoefeningen en stabiliteitsoefeningen om neutrale stand te handhaven 

  • Rustig opbouwen van dagelijkse activiteiten (afwassen, stofzuigen, deur openen....) is belangrijkste oefening (= functioneel trainen). Bij alle activiteiten/ sporten stabiel houden vinger/duim

    • Voorkomen te veel zwelling rond vinger/duim (iets mag)

    • Voorkomen van te veel pijn (iets mag)

• Onderstaande video's komen van website 'xpertclinic' en 'rehab my patient', tenzij anders vermeld
• Mogelijk basis oefenprogramma voor de duim, zie onder en zie video waar de meeste van de onderstaande oefeningen opstaan.
  
  1. Houdingsoefeningen / lig of zit of stand / elleboog licht gebogen / beweging eventueel ondersteunen met andere hand
     1. Aannemen neutrale positie duim: Topje duim op topje wijsvinger (O maken). 
  2. Losmaakoefeningen / lig of zit of stand / elleboog licht gebogen / beweging eventueel ondersteunen met andere hand
     1. Vuist maken met vingers en duim en strekken vingers en duim
     2. Duim linksom en rechtsom draaien vanuit basis gewricht duim
     3. Buigen duim voor handpalm langs  
     4. Buigen duim in middengewricht: Met hand niet aangedane zijde duim fixeren onder het te oefenen gewricht
     5. Opponeren duim: Afwisselend met duim zijkant wijsvinger en topje middelvinger aantikken 
     6. Spreiden duim: Duim gestrekt van handpalm af bewegen. 
  3. Krachtoefeningen,  zo mogelijk verzwaren met elastiek of klei of andere hand of handknijper
     
     1.  Spreiden en buigen duimtegen weerstand elastiekje
  4. Stabiliteitsoefeningen
  1. Handhaven neutrale positie duim
  2. Handhaven neutrale positie duim vanuit open duimpositie
  3. Handhaven neutrale positie duim vanuit gesloten duimpositie
  4. Handhaven neutrale positie duim bij dagelijkse activiteiten 

• Mogelijk basis oefenprogramma voor de vinger(s) en bijbehorende video waar de meeste van de onderstaande oefeningen op staan
  1. Losmaakoefeningen / lig of zit of stand / elleboog licht gebogen / beweging eventueel ondersteunen met andere hand
     
     1. Vuist maken met vingers en duim en strekken vingers en duim
     2. Met hand niet aangedane zijde vinger fixeren onder het te oefenen gewrichtje en bewegen (buigen en strekken) in bovenliggende gewrichtje(s) van de vinger. Zie website 'xpertclinic': buigen vinger / strekken basis gewricht / strekken middengewricht / strekken topje
  2. Kracht- en stabiliteitsoefeningen / oefening zo mogelijk verzwaren met gewichtje (flesje) of elastiek of klei of andere hand of handknijper
     1. Kracht vingerspieren: Tegendruk geven met hand niet aangedane zijde 
     2. Met hand niet aangedane zijde de verstoren positie vinger aangedane zijde
     3. Strekken lange vingerstrekkers: Handpalm op tafel, strek vingers vanuit knokkels hand.
     4. Knijpen in klei en knijpen in schuimrubber

• Sport- en werkspecifiekeoefeningen

  1. Sport/ werk specifiek oefenprogramma maken: opbouwen in snelheid bewegingen en in zwaarte.
  2. Juiste techniek sport die gedaan wordt of werk (bijvoorbeeld tiltechniek) doornemen met de sporttrainer of fysiotherapeut. De techniek moet erop gericht zijn in eerste instantie de uiterste grens van de belastbaarheid te vermijden. In sommige gevallen kan dit ten koste gaan van de geleverde prestatie
  3. Mogelijk opbouw
     1. Het ‘droog’ trainen van activiteit: eerst voorzichtig in ‘slow motion’ en later, als het goed gaat, sneller. De uitvoering mag geen pijn doen.
     2. Uiteindelijk meer sportspecifiek (of werkspecifiek) trainen. Men mag daarbij pas voluit gaan als men zonder enig probleem een tijdje rustig de betreffende activiteit/beweging kan doen. Heel geleidelijk de belasting op te voeren
• Voor extra oefeningen, zie 'oefeningen per lichaamsdeel' op deze site en kijk bij hand
• 

De fysiotherapeut geeft aan welke adviezen en oefening voor u zinvol zijn.

1. Websites
   1. Zie filmpjes  op YouTube van het reumafonds
      1. Wat is artrose en wat is handartrose
      2. Hoe ga je om met ernstige artrose?
      3. Keuzehulp  // artrose duim
   2. Zie ook op deze site: gewrichtsklacht 
2. Onderbouwing
   1. eOrthopod: arthritis-of-the-finger-joints
   2. Boek: Onderzoek en behandeling van middenhand en vingers H6 ( Arthrosis deformans van de proximale interfalangeale gewrichten van digitus II, III en in mindere mate digitus IV ), Koos van Nugteren
   3. Boek: Onderzoek en behandeling van middenhand en vingers H7 ( Reumatoïde artritis met pijn en functieverlies van de metacarpofalangeale gewrichten van digitus II t/m V ), Koos van Nugteren
   4. Google scholar: gewrichtsklacht vinger / duim
   5. Kinesiology taping reduces the pain of finger osteoarthritis: a pilot single-blinded two-group parallel randomized trial (2017)
   6. Richtlijnen
      1. Achtergronddocument bij de Richtlijn 'Handelen van de bedrijfsarts bij werknemers met klachten aan arm, nek of schouder (KANS) (gedeeltelijk herziene versie, 2014): zie H 5 (artrose van de bovenste extremiteit en nek), blz 54

Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is