Bot: Botbreuk knieschijf

Onderstaande uitwerking is een aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling: de fysiotherapeut (online of in de praktijk) geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen voor u van belang zijn. 
SAM 5536
  • Zie boven afbeelding voorzijde linker knie, in rood mogelijke breuklijn.

In het kort 

  • Een botbreuk kan ontstaan door krachten van buitenaf of spontaan door een ziekte.
  • Na de botbreuk moeten de breukvlakken weer goed tegenover elkaar staan
  • Daarna moet, zo nodig door gips of door een operatie, het gebroken bot gefixeerd worden.
  • Vanuit de botuiteinden wordt nieuw botweefsel gevormd.
  • Dit proces duurt ongeveer 6-8 weken
  • In deze periode moet u een aantal weken lopen met een hulpmiddel: Krukken of looprekje.
  • De fysiotherapeut kan door uitleg, adviezen en oefeningen het herstel ondersteunen
  • Na herstel van een botbreuk van de enkel kan er nog maanden sprake zijn van  periodes van zwelling, pijn en verminderde functie.
  • Zie video op website 'gezondheidsplein':  Botbreuk

  • Andere benaming: fractuur patella of gebroken knieschijf of knieschijfbreuk
  • Anatomie
    • De knieschijf is een driehoekig bot, dat in de de pees van de spier aan de voorzijde van het bovenbeen (quadriceps) ligt. De achterzijde van de knieschijf is puntig van vorm, waarmee hij past in de groeve die het bovenbeen vormt. In de groeve beweegt de knieschijf op en neer bij kniebewegingen
    • Zie video website 'schooltv': het been / kniegewricht
    • Zie website 'zorg voor beweging': animatie filmpje met uitleg over het kniegewricht.
    • Zie google afbeeldingen: anatomie knieschijf / botbreuk knieschijf. Neem met de fysiotherapeut door welke afbeeldingen voor u relevant zijn. 
    • Zie website 'Anatomy Lyon':  Patella
  • Botbreuken van de knieschijf komen niet vaak voor: ongeveer 1% van alle botbreuken van het menselijk skelet.
  • Soorten botbreuken
    • Klein fissuurtje (zie sleeve fractuur op deze site) tot totale verbrijzeling
    • Botbreuk met een intacte of met een onderbroken strekpees
    • Botbreuk met intact of met een beschadigd knieschijfgewricht
  • Soorten behandeling
    • Geen operatie bij intacte strekpees en als botfragmenten tegen elkaar liggen
    • Operatie (fixatie met schroeven en/ of draad) als botstukken uitelkaar liggen en bij onderbroken strekpees
  • Vanuit de botuiteinden wordt nieuw botweefsel gevormd. Dit proces duurt ongeveer 6-8 weken (e.e.a. is afhankelijk van de leeftijd, de conditie en het soort breuk).
  • Volledig normaal en pijnvrij gebruik van het been zal meestal pas na 3-6 maanden worden bereikt
  • Elke botbreuk is verschillend. Uw specialist (orthopeed) geeft aan welke richtlijn voor u geldt
  • Voor algemene informatie over een botbreuk, zie het onderwerp 'botbreuk' op deze site

Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is

  • Krachten van buitenaf (een val/ een botsing)
  • Klap op knieschijf

Neem de oorzaak van uw klachten met de fysiotherapeut door

  • Zwelling
  • Blauwverkleuring door bloeduitstorting (zakt vaak naar onderen)
  • Pijn
  • Onvermogen om knie te strekken

Neem de verschijnselen die bij u aanwezig zijn met de fysiotherapeut door

  • Fysiotherapeut
    • De eigen fysiotherapeut geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen zinvol zijn, zie verder. Meestal zijn 4 - 6 behandelingen voldoende. Tijd is de belangrijkste factor bij herstel. Fysiotherapie is van belang om de voorwaarden van het natuurlijke herstel te optimaliseren.
      • Eerste behandeling: uitleg klachtenbeeld, informatie over behandelplan en eerste adviezen oefeningen
      • Tweede behandeling: Oefeningen en adviezen doornemen (e.v.t een opname hiervan maken die thuis bekeken kan worden)
      • Derde behandeling: Oefeningen doornemen en kijken of ze goed uitgevoerd worden
      • Vierde behandeling: Enige tijd na behandeling 3: evalueren stand van zaken.
      • Zo nodig nog 2 (of meer) behandelingen plannen. E.e.a is afhankelijk van uitgebreidheid van de klacht, het herstel, het oppakken van adviezen /oefeningen en van de eventueel aanwezige 'bewegingsangst'
  • Huisarts
    • Medicatie: pijndemping
    • Doorverwijzen: onderzoek (rontgen) / fysiotherapeut / orthopeed
  • Orthopeed
    • Onderzoek: rontgen / MRI. Zie ook startpuntradiologie.nl: knie
    • Immobilisatie: gips of brace bij scheur, als breukvlakken tegen elkaar zitten
    • Operatie: meestal

Neem met de fysiotherapeut door welke hulpverleners een aanvulling kunnen zijn op de behandeling

  • Algemeen  
  • Ontspannen / pijn verminderen

  • Volg protocol eigen specialist. Mogelijk protocol is
    • Bij geen operatie
      • De knie wordt meestal in licht gebogen positie vastgezet met behulp van een loopkoker (eventueel een orthese die een beperkte beweging, meestal tot 30° buiging, toelaat )
      • Na zes weken immobilisatie wordt de belasting geleidelijk opgevoerd. 
    • Bij operatie
      • Afhankelijk van de ernst wordt na de operatie een orthese of een loopkoker voorgeschreven om de krachten op de geopereerde knieschijf te minimaliseren

Neem met de fysiotherapeut door welke adviezen voor u zinvol zijn

SAM 3759

  • Punten die van belang zijn bij een botbreuk van de knieschijf
    • Volg altijd instructies van de eigen specialist en fysiotherapeut
    • Losmaakoefeningen bij pijn en stijfheid
    • Opvoeren belasting pas toegestaan als de breuk al enigszins is vastgegroeid. De richtlijn van de orthopeed, röntgenfoto's en de eventuele pijnklachten geven een indicatie wanneer de oefeningen verzwaard kunnen worden. Maak zo nodig gebruik van hulpmiddelen, zie bol.com: Oefenmat // gewicht om enkel // elastische banden

SAM 2242 1

De fysiotherapeut maakt een oefenprogramma van de oefeningen die voor u geschikt zijn

  1. Andere websites
    1. Nederlandse vereniging voor traumachirurgie subvereniging van de nederlandse vereniging voor heelkunde: gebroken knieschijf
    2. Zie ook op deze website: botbreuk / hulpmiddelen
  2. Onderbouwing  
    1. Boek: Onderzoek en behandeling van anterieure kniepijn H6 (knieschijf tripartita) en H7 (Patellafractuur als gevolg van resectie van een te groot botfragment van de patella bij de reconstructie van de voorste kruisband) en 7a, Dos Winkel
    2. Google scholar: fractuur patella
    3. Anatomie
    4. Onderzoek / meetinstrumenten
      1. Ganganalyse Nijmegen
      2. Fysiostart: diagnostische testen knie
      3.  Physiotutors
        1. Basis knieonderzoek
        2. Knieonderzoek
        3. Loopcyclus & loopanalyse
      4. Functionele prestatie van de onderste extremiteit kan worden vastgelegd middels verschillende testen (o.a. figure-of-8-hoptest, sidehoptest, single-leg triple hoptest), waarbij de single-leg triple hoptest (SLTH) het meest bruikbare instrument is

Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is