• Maak met de fysiotherapeut een oefenprogramma (fysiotherapeut kan bijvoorbeeld uitdraai maken van onderstaande oefeningen en arceren welke voor u zinvol zijn). Neem die oefeningen eenmaal per dag allemaal door. Doe vaak (bijvoorbeeld elk halfuur) en kort (een tot twee minuten) lichte oefeningen, oefeningen waar u baat bij hebt
• Beweeg tot de pijn (niet doordrukken!), eventuele pijn bespreken met de fysiotherapeut
• Bespreek met de fysiotherapeut hoe vaak elke oefening gedaan moet worden en met welke intensiteit
• Rekoefening 5-20 seconden aanhouden, duur rekoefening voor u bespreken met fysiotherapeut
• Krachtoefeningen zo mogelijk verzwaren met elastische band, gewicht manchet om enkel, gewicht in handen of gewicht op rug (rugzak met gewicht). 
• Functionele oefeningen zijn belangrijk omdat die in het dagelijkse leven toegepast kunnen worden en omdat de te oefenen spier en/of gewricht dan deel uit maakt van een natuurlijke beweging
• Let op de ademhaling tijdens het oefenen: rustig doorademen
• De fysiotherapeut kan een opname maken van de oefeningen die voor u van belang zijn (met telefoon van fysiotherapeut en mailen of met telefoon/ ipad van patiënt), zodat u thuis dit terug kan zien

• Zie website 'rehab my patient': Enkel / voet / tenen
• Zie website 'sportzorg' de video 'oefeningen na een enkelverzwikking'. Deze oefeningen gebruiken bij stabiliteitsklachten
• Zie website 'fysiotherapie Douma':  Oefeningen bij een gebroken enkel / verstuikte enkel oefeningen / hielspoor oefeningen
• Zie website 'KNLTB'
• Zie website 'runningphysio': Voet en enkel
• Zie website van dr. van Dalen: Voet- en enkelklachten
• Zie website 'St. Maartenskliniek'
• Zie website 'content health': Onderste extremiteit
• Zie website 'e-pain assist': Enkelpijn / voet en hielklachten
• Zie website 'running holland'

bij enkel- en voetklachten, en zie video bij onderstaande oefeningen (niet allemaal)

•  Losmaakoefeningen
  • Hak op onderlaag, optrekken buitenrand voet en optrekken binnenrand voet
  • Afwikkel beweging maken met voet
  • Hakken- tenenstand 
  • Hak op onderlaag, linksom- en rechtsom draaien voorvoet
  • Voet over gladde onderlaag schuiven: van je af en naar je toe
  • Voet op handdoek: ‘klauwen’ handdoek (ook krachtoefening buigspieren tenen)
  • Knikkers oppakken met tenen (ook krachtoefening buigspieren tenen)
• Ruglig of zit of stand
• Rekoefeningen
• Zit, voorvoet omvatten met hand aangedane zijde en met andere hand hak omvatten, trek hand voorvoet omhoog, houd even uiterste stand aan en beweeg terug (rekken peesblad onder voet). 
• Schredestand, knie achterstaande been (oefen been) gestrekt en voet plat op grond, lichaam voorwaarts bewegen, houd even de uiterste stand aan en beweeg terug (rekken lange / diepe kuitspier). Schredestand, knie achterstaande been (oefen been) iets gebogen en voet plat op grond, lichaam voorwaarts bewegen, houd even de uiterste stand aan en beweeg terug (rekken korte/diepe kuitspier). Zie video sportzorg: rekken korte kuitspier en lange kuitspier
• Kracht- en stabiliteitsoefeningen
  • Duw voorvoet tegen weerstand band in naar verschillende richtingen
  • Houd voet op zelfde plek en trek band naar verschillende richtingen
  • Variatie: met beide benen of alleen op aangedane been
  • Variatie: 'Op tenen lopen'. Lopen op tenen. Zie video sportzorg: teenloop
  • Variatie: rondom aantikken met voet niet aangedane been
  • Zie video sportzorg: 1 benige kniebuiging
  • Zie video sportzorg: 1 benige balansoefening
  • Variatie: Op- en neer springen
  • Variatie: Even blijven staan en terug bewegen
• Zit, elastische band om voorvoet
• Spreidstand, iets door knieën buigen en terug (squat) (kracht beenspieren). Zie video 'rehab my patien': squat
• Schredestand iets door knieën buigen en terug (lunge) (kracht beenspieren). Zie video sportzorg: lunge met uitvalspas
• Stand, op tenen staan en terug (kracht beenspieren). Zie video sportzorg: tenenstand 
• Stand, even op 1 been blijven staan (stabiliteit enkel). 
• Uitvals pas of sprongetje of  naar verschillende richtingen bewegen
• In beweging: Traplopen / opstaan uit stoel en weer gaan zitten (zo nodig met leuning) / fietsen (fiets of hometrainer of duotrainer) / wandelen / lopen bij aanrecht: lopen op de plaats, zijwaarts lopen, achterwaarts lopen, lopen op de tenen

Oefeningen per spier

1. Lange grote teen buiger of flexor hallucis longusspier
2. Voorste scheenbeenspier of tibialis anteriorspier
3. Peesblad onder voet of fascia plantaris
4. Achterste scheenbeenspier of tibialis posteriorspier
5. Kuitspieren: gastrocnemicusspier of oppervlakkige kuitspier en soleusspier of diepe kuitspier
6. Peroneusspier: brevis en longus

• 1. Lange grote teen buiger of flexor hallucis longusspier / 
  • Anatomie:
    • zie google afbeeldingen 'flexor hallucis longusspier'
  • functie: buigen grote teen /
  • Losmaakoefeningen (of glijoefeningen pezen of uithoudingsvermogen oefeningen spieren)
    • Optrekken grote teen en buigen grote teen
      • Variatie: tempo versnellen of bewegingsuitslag vergroten
  • Rekoefeningen  
    • zie afbeeldingen op website 'voet- en enkelchirurgie': rekoefeningen buigers grote teen
    • Doe elastische bandje (of touw) om grote teen aangedane been, trek band aan (teen wordt opgetrokken), houd even de uiterste stand aan en beweeg terug 
    • Doe elastische band (of touw) om grote teen, trek band aan omhoog, houd even de uiterste stand aan en beweeg terug
    • Zet grote teen omhoog gebogen tegen vast punt (bijvoorbeeld een tafelpoot), beweeg knie naar voren, houd even de uiterste stand aan en beweeg terug
  • Krachtoefeningen
    • Doe elastische band om grote teen, buig grote teen tegen weerstand band en beweeg terug
• 2. Voorste scheenbeenspier of tibialis anteriorspier 
  • Anatomie: Oscar Eggen,  onderbeenspieren
  • Functie: heffen voet 
  • Losmaakoefeningen (of glijoefeningen pezen of uithoudingsvermogen oefeningen spieren)
    • Voet optrekken en voet van je af bewege
      • Variatie: tempo versnellen of bewegingsuitslag vergroten
    • Hakken – tenen beweging maken
    • Afwikken beweging maken met voe
    • Hakken – tenen beweging maken
    • Afwikken beweging maken met voet
  • Rekoefeningen
    • Zit, voetrug aangedane been op grond en voetrug niet aangedane been tegen kuit aangedane been, druk tegen kuit aangedane been, houd even uiterste stand aan en beweeg terug
    • Stand, zet het aangedane been voor (en tegen) het andere been met achterkant tenen op ondergrond, duw achterkant tenen tegen de vloer, rek versterken door buiging achterstaande knie, houd even uiterste stand aan en beweeg terug
  • Krachtoefeningen
    • Elastische band (lus) om voeten, knie niet aangedane been gestrekt en knie aangedane been licht gebogen, voet aangedane been tegen weerstand band optrekken en terug bewege

• 3. Peesblad onder voet of fascia plantaris / 
  • functie: ondersteunen voetzool
  • zie google afbeeldingen 'fascia plantaris'
  • Losmaakoefeningen (of glijoefeningen pezen of uithoudingsvermogen oefeningen spieren)
    •  tenen optrekken en tenen van je af bewegen
      • Variatie: tempo versnellen of bewegingsuitslag vergroten
    • Hakken – tenen beweging maken
    • Afwikken beweging maken met voet
    • Voet op handdoek: ‘klauwen’ handdoek
    • Knikkers oppakken met tenen
  • Rekoefeningen, zie video van zorggroep-almere 'rekken peesblad onder de voet'
    • Hak omvatten, onderarm tegen onderzijde voet en voorvoet omhoog trekken, houd even uiterste stand aan en ontspan (rekken peesblad onder voet)

• 4. Achterste scheenbeenspier of tibialis posteriorspier / 
  • Functie: naar beneden bewegen voet, ondersteunen voetzool
  • Anatomie
    • zie google afbeeldingen: tibialis posterior 
  • Oefeningen algemeen
    • Zie video 'oefeningen voor de tibialis posteriorspier'
  • Losmaakoefeningen (of glijoefeningen pezen of uithoudingsvermogen oefeningen spieren)
  • Naar binnen en iets naar beneden bewegen voet, en terug
  • Variatie: tempo verhogen of bewegingsuitslag vergroten
  • Rekoefeningen
    • Voet van je af en naar buiten bewegen, houd even uiterste stand aan en beweeg terug
    • Stand met handen tegen de muur, voet aangedane been achter met voet plat op de grond en knie licht gebogen, voet niet aangedane been voor, knie aangedane been naar binnen draaien en lichaam voorwaarts bewegen tot rek voelbaar is, houd de rek even aan en beweeg terug
  • Krachtoefeningen
    • Elastische band om voorvoeten (lus), onderbeen aangedane been over bovenbeen niet aangedane been: trek voorvoet aangedane been tegen weerstand band naar binnen en iets omhoog, (inversie) beweeg daarna terug
    • Staan op aangedane been, balans houden
• 5. Kuitspieren, oppervlakkige kuitspier en diepe kuitspier: Zie ; oefeningen bij 'knie- en onderbeenklachten'
• 6. Peroneus longus en peroneus brevis 
  • functie: naar beneden en iets naar buiten bewegen voet, zie spiernu: peroneusspieren 
  • zie google afbeeldingen 'peroneusspieren' 
  • Oefeningen algemeen
    • zie video tibialis posteriorspier: 'oefeningen voor de tibialis posteriorspier'
  • Losmaakoefeningen (of glijoefeningen pezen of uithoudingsvermogen oefeningen spieren)
    • Naar binnen en iets naar beneden bewegen voet, en terug
      • Variatie: tempo verhogen of bewegingsuitslag vergroten
    • Rekoefeningen
      • Voet van je af en naar buiten bewegen, houd even uiterste stand aan en beweeg terug
      • Stand met handen tegen de muur, voet aangedane been achter met voet plat op de grond en knie licht gebogen, voet niet aangedane been voor, knie aangedane been naar binnen draaien en lichaam voorwaarts bewegen tot rek voelbaar is, houd de rek even aan en beweeg terug
    • Krachtoefeningen
      • Elastische band om voorvoeten (lus), onderbeen aangedane been over bovenbeen niet aangedane been: trek voorvoet aangedane been tegen weerstand band naar binnen en iets omhoog, (inversie) beweeg daarna terug
      • Staan op aangedane been, balans houden

• Lopen op de plaats
• Dribbelen op de plaats
• Zijwaarts lopen
• Achterwaarts lopen
• Op tenen lopen. Zie video sportzorg: teenloop
• Op hakken lopen
• Hinkelen
• Langzaam trap op- en af lopen
• 'Schaatsoefening', afwisselend op linker en rechter been staan
• Voetenwerk bij sporten: ontwijken, schijnbeweging maken,  aanzetten. Zie video sportzorg: zigzaggen
• Fietsen op hometrainer of op duotrainer
• Roeien op roeimachine

Sportspecifiek (Plyometrischeoefeningen, zie website 'revalidatie Herentals')

• Elke sport heeft zijn eigen specifieke oefeningen en technieken die stap voor stap opnieuw getraind moeten worden voor ze weer veilig uitgeoefend kunnen worden.

• Hoogte sprong. Zie video sportzorg: hurksprong
• Verte sprong. Zie video sportzorg: springen over een lijn
• Zijwaartse sprong

• Traplopen
• Tuinieren
• Wandelen
• In water
• Zwemslag bespreken met fysiotherapeut
• Lopen in het water: zie website 'revalidatie Herentals'